·       koszty poniesione przed dniem, w którym został złożony wniosek o przyznanie pomocy, a w przypadku kosztów ogólnych – przed dnia 1 stycznia 2023 r.;

·         koszty ogólne związane z operacją w części przekraczającej 10% pozostałych kosztów kwalifikowalnych;

·         koszty remontu budynków lub budowli, jeśli nie jest on połączony z ich modernizacją;

·         koszty zakupu nieruchomości;

·         koszty zakładania sadów i plantacji wieloletnich oraz wymiany w nich nasadzeń;

·         koszty leasingu zwrotnego oraz dodatkowe koszty związane z umową leasingu, takie jak marża finansującego i ubezpieczenie;

·         podatek od wartości dodanej (VAT):

– w przypadku wnioskodawcy będącego rolnikiem w rozumieniu art. 3 pkt 1 rozporządzenia 2021/2115 uznaje się, że VAT jest kosztem niekwalifikowalnym,

– w przypadku wnioskodawcy będącego osobą fizyczną, osobą prawną (w tym również jednostką sektora finansów publicznych) lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej niebędącego rolnikiem – VAT jest kosztem niekwalifikowalnym,

·         koszt zakupu używanych maszyn, urządzeń, wyposażenia, w tym również ich instalacji, z wyłączeniem eksponatów w ramach operacji dotyczących dziedzictwa kulturowego;

·         koszt zakupu zwierząt, nasion i ich siewu oraz roślin jednorocznych i ich sadzenia;

·         koszty zakupu samochodów osobowych;

·         koszty rozbudowy infrastruktury 5G i sieci światłowodowej;

·         koszty inwestycji w nawodnienia w gospodarstwie rolnym oraz związane z tym koszty budowy ujęć wody;

·         koszty zakupu kotłów do spalania słomy;

·         koszty inwestycji mających na celu dostosowanie do norm lub wymogów unijnych, z wyjątkiem inwestycji wspieranych na zasadach określonych w art. 73 ust. 5 rozporządzenia 2021/2115;

·         koszty sporządzania wniosku o przyznanie pomocy oraz wniosku o płatno